Ülkeler Arası Gökdelen Ödülü 2020

Yazar- Hasan Çakır / Dam Notları 1 Ocak 2021 Cuma

DAM’ın sergiliǧinde, koca koca gökdelen maketleri arasında dolanırken… Gökdelenler kenti Hong Kong’u düşündüm. Yıllar önce DAM’da bir fotoǧraf sergisi açılmıştı: Darlıǧın Mimarisi-Hong Kong. Bir fotoğrafçı Hong Kong’un gökdelen ormanındaki konutlarda darlık ve sıkıntı içinde hayatı gözler önüne seriyordu. Gökdelen ormanında hayat “Oooh ne rahat!” deǧildi.

DAM’ın sergiliǧinde koca koca gökdelen maketleri arasında dolanırken birkaç yıl önce DAM’da açılan ‘Mimar Richard Neutra’nın (1892-1970) sergisini anımsadım. Sergideki bir yazıtta okumuştum. Şöyle demiş Mimar R. Neutra:

“Elbette piyasa koşullarını, durmadan artan arsa fiyatlarını hesaba katmalıyız ama toplu konutun amacı insanları bir binaya tıkmak ve üst üste yığmak değildir.”

***

2020 Ülkeler Arası Gökdelen Ödülü, İsveç’in Stokholm kentine dikilen Norra Tornen‘in (Kuzey Kuleleri’nin) tasarımcısı mimarlık bürosuna ve üstencisi firmaya verildi.

DAM, ödül verilen ve ödüle aday seçilen tüm projeleri bir sergi ile tanıtıyor. Sergi, 31 Ekim’de açıldı, 21 Şubat’a kadar sürecek.

Ödül Jürisi, Kuzey Kuleleri’nin kent dokusuna uyumunu ve kentsel yaşama mimari katkısını ödülle deǧerlendirmiş.

***

“Bir gökdelen ödülü almak aklımdan bile geçmiyordu” diyor, Norra Tornen’in tasarımcısı Mimar Reinier de Graef; “çünkü Kuzey Kuleleri’ne asla gökdelen gözüyle bakmadım;  tasarımı basmakalıp gökdelen tasarımından çok farklı; en yüksek, en büyük değil; heybetli ve azametli değil, biçimsel zorlamasız bir estetiği var, monotonluk değil bir mimari çeşitlilik oluşturuyor.”

Ödül verilen üstenci firmanın projelerinde mimarlık ve dizayn belirleyici. “Oscar Engelbert’in firması modern ve alışılmamış binalar yapmayı amaç edinmiş; konut için güçlü mimari tasarımlar yaratmaya odaklanmış”, diyor DAM‘ın basın bildirisi.

Evet, Kuzey Kuleleri’nin temelinde bir mimari araştırma, bir yaratıcı çalışma var; dahası yaratıcı çalışmaya destek ve özendirme var, mal sahibinin ve mimarın yeryüzüne yararlı ve güzel bir mimarlık yapıtı dikme isteği var, mimarlık kültürüne duyarlılık var… Öyle görünüyor.

***

DAM’ın sergiliǧinde koca koca gökdelen maketleri arasında dolanırken… ‘Gökdelenlenen’ kentleri düşündüm.

Banka, şirket, otel, büro, konut gökdelenleri çoktan beri kentlerin hayatına girmişti. Epeydir yeni kuşak, konut gökdelenleri kentlerin gök çizgilerinde boy gösteriyor; kent merkezlerinde, balkon bahçeli lüks konut kulelerinde oturma modası yaygınlaşıyor. Kentler gökdelenleniyor. Geleceǧin kenti deyince gökdelen ormanı kent resimleri göz önüne geliyor…   Gökdelen ormanlarının konut kulelerinde mi yaşayacak insanlar acaba?

Sanıyorum, küresel iklim krizine ve küresel salgınlara karşı mimarlık ve kent tasarımı sanatı da bir tavır almak zorunda. Şimdi her şeyi yeniden düşünmek zamanı; mimarlıǧı da kentçiliǧi de gökdelenleri de…

3 Aralık 2020, Frankfurt.

Görüntüsel bir gezi için:

www.international-highrise-award.com/presse/bild-und-videomaterial/

Yazar- Hasan Çakır / Dam Notları 1 Ocak 2021 Cuma