Maltepe atış okulu arazisi: Bakanlık planların iptal edilmesine itiraz etti, istinaf mahkemesi itirazı reddetti

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 15 Temmuz 2016 sonrası İstanbul’da boşaltılan askeri arazilerden Maltepe’deki Piyade Atış Okulu arazisine yapılan ruhsatsız konut projesinin imar planlarının iptal edilmesine itiraz etti. İstinaf mahkemesi, bakanlığın itiraz dilekçesinde ileri sürdüğü iddiaların iptal kararını ortadan kaldıracak nitelikle olmadığına karar vererek itirazı reddetti.

Dar gelirliler için 100 bin sosyal konut projesi kapsamında Maltepe’deki 50 hektar büyüklüğündeki askeri arazi Toplu Konut İdaresi’ne (TOKİ) devredilmişti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da söz konusu araziyle ilgili yeni imar planları hazırlamıştı.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi olarak, askeri alanların kamunun yararına kullanılması için bilimsel ve teknik gerekçelere dayanmayan imar planlarının iptal edilmesi istemiyle dava açmıştık.

Bilirkişi raporu hazırlandı

Davaya bakan İstanbul 14’üncü İdare Mahkemesi de imar planlarının planlama esasları ve tekniklerine uygun olup olmadığının ve plan değişikliği yapılmasının zorunlu olup olmadığının tespit edilmesi için bilirkişi raporu hazırlanmasını istemişti. Bilirkişilerin hazırladığı raporda, öngörülen nüfusun farklılık göstermesinin planların taşıması gereken kesinlik ilkesine uygun olmadığı belirtilmişti.

Rapora göre, söz konusu askeri alan çevredeki orman alanlarına benzer fauna özellikleri ve özgün türlere rastlanabilecek bir bölge karakteri taşıyordu. Alanda ağaç dokusu bulunmasına karşın imar planları yapılırken ağaç tespit çalışmasının yapılmadığını aktaran bilirkişiler, alanın doğal yapısı itibariyle detaylı bir araştırma gerektiğini aktarmıştı.

Atış okulu arazisi Aydos ormanlarını da içinde barındırdığı için burası yeraltı suyu rezerv alanı olarak İstanbul’da nitelikli memba sularının yoğunlaştığı alanlardan biri. Rapora göre, imar planlarında bu konuda bir araştırma, analiz, irdeleme yapılmamış veya plan notu hazırlanmamış.

Bilirkişiler, tüm bu değerlendirmeler sonucunda dava konusu imar planlarının imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına uygun olmamasından dolayı kamu yararı taşımadığını bildirmişti.

İstanbul 14’üncü İdare Mahkemesi, söz konusu bilirkişi raporuna dayanarak Bakanlığın hazırladığı imar planlarını iptal etmişti. Mahkeme, konut projesinin yapılabilmesi için İstanbul’un Anayasası olarak kabul edilen 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda yapılan değişiklikte, nazım ve uygulama imar planlarında yapılan değişikliklerde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna varmıştı.

Bakanlık itiraz etti

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yerel mahkemenin kararına itiraz edince dosya istinaf mahkemesine taşındı. Bakanlık, itiraz dilekçesinde “ülke ve bölge düzeyinde karar gerektiren büyük projelerin Çevre Düzeni Planında değerlendirilmesinin planlamanın esaslarından olduğunu” ileri sürdü. “Dar gelirli vatandaşların konut edinebilmesi için yürütülen sosyal konut projesinin gerek vizyon gerekse alansal kullanım olarak kamu yararı taşıdığının göz ardı edilmemesi gerektiğini” iddia eden Bakanlık, dava konusu askeri alanın büyük bir bölümünün eğitim, sağlık, sosyal tesis alanı, kültürel tesis alanı, yol ve açık yeşil alan ve kentsel donatı alanlarına dönüştürüldüğünü iddia etti.  Davalı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) de hükme esas alınan bilirkişi raporunda yer alan tespit ve değerlendirmelerin eksik ve hatalı olduğunu öne sürdü. İtirazları değerlendiren İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü İdari Dava Dairesi, ileri sürülen iddiaların yerel mahkemenin iptal kararını kaldıracak nitelikte olmadığını belirterek istinaf taleplerini reddetti.

İnşaatın ruhsatı yok

Hukuki süreç devam ederken Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne arazide devam eden inşaatla ilgili düzenlenmiş bir yapı ruhsatı olup olmadığını sormuştuk. Ruhsat varsa örneğinin tarafımıza iletilmesini talep etmiştik, ancak talebimizle ilgili müdürlükten bir cevap alamamıştık. Herhangi bir ruhsat olup olmadığını İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı (İBB) İmar ve Şehircilik Müdürlüğü ve Maltepe Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’ne de sormuştuk. İBB İmar ve Şehircilik Müdürlüğü, söz konusu arazide çatı seviyesine gelmiş altı adet bloğun kaba inşaatının devam ettiği yanıtını verirken, Maltepe Belediyesi de inşai faaliyetleri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yürüttüğünü söylemişti.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi olarak, İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Maltepe Belediye Başkanlığı sorumluluğunda devam eden ruhsatsız ve kaçak inşaat nedeniyle görevlerini ihmal eden ve görevlerini kötüye kullanan ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunmuştuk.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi