İmara açılan askeri alanlar: Maltepe atış okulu arazisindeki konut projesinin imar planları iptal edildi

15 Temmuz 2016 sonrası İstanbul’da boşaltılan askeri arazilerden Maltepe’deki Piyade Atış Okulu arazisine yapılmaya başlanan ruhsatsız konut projesinin imar planları iptal edildi. Mahkeme, askeri alanla ilgili imar planı değişikliğinin hukuka ve mevzuata uymadığını belirtti. Dava kapsamında hazırlanan bilirkişi raporunda söz konusu alanın hangi ihtiyaç doğrultusunda yeni bir yerleşim alanına çevrildiğinin açıklanması gerektiği aktarılmıştı.

Dar gelirliler için 100 bin sosyal konut projesi kapsamında Maltepe’deki 50 hektar büyüklüğündeki askeri arazi Toplu Konut İdaresi’ne (TOKİ) devredilmişti. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da söz konusu araziyle ilgili yeni imar planları hazırlamıştı.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi olarak, askeri alanların kamunun yararına kullanılması için bilimsel ve teknik gerekçelere dayanmayan imar planlarının iptal edilmesi istemiyle dava açmıştık.

Bilirkişi raporu hazırlandı

Davaya bakan İstanbul 14’üncü İdare Mahkemesi de imar planlarının planlama esasları ve tekniklerine uygun olup olmadığının ve plan değişikliği yapılmasının zorunlu olup olmadığının tespit edilmesi için bilirkişi raporu hazırlanmasını istemişti. Bilirkişilerin hazırladığı raporda, öngörülen nüfusun farklılık göstermesinin planların taşıması gereken kesinlik ilkesine uygun olmadığı belirtilmişti.

Rapora göre, söz konusu askeri alan çevredeki orman alanlarına benzer fauna özellikleri ve özgün türlere rastlanabilecek bir bölge karakteri taşıyor. Alanda ağaç dokusu bulunmasına karşın imar planları yapılırken ağaç tespit çalışmasının yapılmadığını aktaran bilirkişiler, alanın doğal yapısı itibariyle detaylı bir araştırma gerektiğini aktarmıştı.

Atış okulu arazisi Aydos ormanlarını da içinde barındırdığı için burası yeraltı suyu rezerv alanı olarak İstanbul’da nitelikli memba sularının yoğunlaştığı alanlardan biri. Rapora göre, buna karşın, imar planlarında bu konuda bir araştırma, analiz, irdeleme yapılmamış veya plan notu hazırlanmamış.

Bilirkişiler, tüm bu değerlendirmeler sonucunda dava konusu imar planlarının imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına uygun olmamasından dolayı kamu yararı taşımadığını bildirmişti.

İstanbul’un yüzde 10’u askeri alan

TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi’nin verilerine göre, 15 Temmuz’dan sonra boşaltılan askeri araziler İstanbul’un yüzölçümünün yüzde 10’unu oluşturuyor. İstanbul Çevre Düzeni Planı’na göre “askeri alanların tasfiyesi halinde bu alanların öncelikle eksik olan sosyal ve teknik altyapı (eğitim, sağlık, kültürel tesis, hal, mezarlık, yeşil alan vb.) alanları olarak kullanılması” gerekiyor.

Plan değişiklikleri hukuka uygun değil

İstanbul 14’üncü İdare Mahkemesi, söz konusu bilirkişi raporunu hükme esas aldı ve davayı karara bağladı. Mahkeme, konut projesinin yapılabilmesi için İstanbul’un Anayasası olarak kabul edilen 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda yapılan değişiklikte, nazım ve uygulama imar planlarında yapılan değişikliklerde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna vardı.

İnşaatın ruhsatı yok

Hukuki süreç devam ederken Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne arazide devam eden inşaatla ilgili düzenlenmiş bir yapı ruhsatı olup olmadığını sorduk. Ruhsat varsa örneğinin tarafımıza iletilmesini talep ettik, ancak talebimizle ilgili müdürlükten bir cevap alamadık. Herhangi bir ruhsat olup olmadığını İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı (İBB) İmar ve Şehircilik Müdürlüğü ve Maltepe Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’ne de sorduk. İBB İmar ve Şehircilik Müdürlüğü, söz konusu arazide çatı seviyesine gelmiş altı adet bloğun kaba inşaatının devam ettiği yanıtını verirken, Maltepe Belediyesi de inşai faaliyetleri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yürüttüğünü söyledi.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi olarak, İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Maltepe Belediye Başkanlığı sorumluluğunda devam eden ruhsatsız ve kaçak inşaat nedeniyle görevlerini ihmal eden ve görevlerini kötüye kullanan ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunmuştuk.

TMMOB Mimarlar Odası
İstanbul Büyükkent Şubesi olarak