Üsküdar Burhaniye’deki Şehrizar Konakları’nın ruhsatının hukuka aykırı olduğu Danıştay tarafından onandı

Danıştay: Hukuka uyarlık bulunmuyor

Şehrizar Konakları’nın ruhsatının iptal edilmesi kararını geçtiğimiz günlerde onayan Danıştay 6’ncı Dairesi, uygulama imar planı onaylanmadan yapı ruhsatı verilemeyeceğini belirterek söz konusu alanda bulunan 39 adet yapının ruhsatında hukuka uygunluk bulunmadığını kaydetti ve daha önce yerel mahkeme tarafından verilen iptal kararını onadı.

Ne olmuştu?

Şehrizar Konakları’nın yapıldığı alan Boğaziçi bölgesi Küçük ve Büyük Çamlıca kentsel ve doğal sit alanı sınırlarında ve silüet alanı içinde yer alıyordu.

Söz konusu alana mevcut planlarda 6,5 metre konut yapılaşma izni verilirken, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından 2008 yılında onanan imar planında yükseklik 9,5 metreye çıkarılmıştı.

Mimarlar Odası’nın bu plana açtığı davada İstanbul 8’inci İdare Mahkemesi 17 Eylül 2009’da yürütmeyi durdurma kararı verince İBB bu kez de binaların taban alanı kat sayısının indirilip yüksekliğin aynı bırakıldığı başka bir planı onaylamıştı. Üsküdar Belediyesi de bu plana dayanarak 23 Temmuz 2010 tarihinde Üsküdar Belediye Başkanlığı tarafından 39 yapı ruhsatı verilmişti.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi de ruhsatlarının yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle dava açmıştı. Dava kapsamında hazırlanan bilirkişi raporuna göre, 39 adet villa için verilen ruhsat izni planlama tekniklerine, şehircilik ilkelerine, üst ölçekli plan kararlarına ve kamu yararına uygun değildi.

Davalı Emlak Konut GYO, savunma dilekçesinde ‘söz konusu arazinin devlete gelir getirmesi amacıyla değerlendirildiğini’ öne sürmüştü.

İstanbul 4’üncü İdare Mahkemesi de Ocak 2012’de söz konusu raporu hükme esas almış ve villaların ruhsatını iptal etmişti. Kararda, villaların Boğaziçi siluetini olumsuz etkilediği belirtilmişti. Ancak, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) iştiraki Emlak Konut GYO ve Çalık Holding iştiraki GAP İnşaat tarafından yapılmaya başlanan villalar ile ilgili bu karar yerine getirilmedi.

Mahkemenin kararı doğrultusunda yapılması gereken inşaatın durdurularak mühürlenmesi idi, ancak İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü bu karara uymadı. Bakanlığın mahkemeye gönderdiği işleme konulmama yazısında “Taşınmaz üzerinde sürdürülen çalışmanın TOKİ ile özel inşaat firması arasında gelir paylaşımı modeliyle gerçekleştirilen bir proje olduğu ve proje sonunda elde edilecek kaynağın kamuya aktarılmasının söz konusu olduğu” yazıyordu.

Mahkemenin iptal kararı üzerine davalılar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Üsküdar Belediyesi ve Emlak Konut GYO kararı temyiz etti. Tetkik hakiminin ruhsatı iptal eden kararın bozulması görüşünü vermesi üzerine Danıştay 6’ncı Dairesi de Mayıs 2013’te aynı yönde bir karara imza atmıştı.

Kararın bozulması üzerine dosya Şubat 2014’te yerel mahkemeye gönderilmiş, ancak İstanbul 4’üncü İdare Mahkemesi verdiği iptal kararında direnmişti. Davalılar bu karara da itiraz edince dosya bu defa da Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na taşınmıştı. Kurul, Nisan 2016’da verdiği kararda temyiz talebini reddetmiş ve mahkemenin verdiği iptal kararını onamıştı. Davalılar bu defa da Kurul’a kararın düzeltilmesi talebinde bulunmuş, Kurul bu talebi de reddetmişti.

Danıştay 6’ncı Dairesi, son kararıyla birlikte Şehrizar Konakları’nın yapı ruhsatının iptal edilmesi kararını onadı. Kararın sonuçlarının ortadan kaldırılarak söz konusu alanın eski haline getirilmesi gerekir.