Moda Vapur İskelesi Kurtuldu mu?

Moda Vapur İskelesi dönemin ünlü mimarlarından Vedat Tek tarafından tam 105 yıl önce 1916-1917 yılları arasında inşa edilen ve İstanbul’da deniz yoluyla kitle taşımacılığında önemli bir görev üstlenen, daha da önemlisi “Belli bir dönemin sadece mimarlık sanatının değil; ekonomik kültürel ve tarihi özeliklerini yansıtan ender yapılardan biri olması” özelliği ile de, Moda’nın kültürel dokusunun bir parçası. Anıtlar Yüksek Kurulu Başkanlığı’nın 1981 tarihli kararı ile tescilli, İstanbul II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 2000 tarihli kararıyla koruma grubu I olarak belirlenen, mülkiyeti İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na ait tarihi bir iskele binası. Ancak maalesef bu özelliklerinin hiçbiri göz önünde bulundurulmadan ve tüm özellikleri neredeyse yok edilerek kafe-restoran haline getirilen tarihi eser bir bina.

Mimarlar Odası’nın Kadıköylüler ile birlikte verdiği mücadele sonucunda Moda Vapur İskelesi’ne ilişkin Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, gerçekten inanılmaz derecede tahrip edilen, nasıl eski haline getirileceği soru işareti olan bu 105 yıllık tarihi iskele binası için, “restorasyon projesine uygun hale getirilmesi” yönünde karar aldı.

Ancak önceki dönem İBB yönetimi o güne kadar belli tarihlerde kafe-restoran olarak kullanılan iskele binası hakkında, gemilerin yanaşmasına uygun olmadığı gerekçesiyle deniz toplu taşımacılığı ve turizm taşımacılığında kullanılamayacağından, yaşatılarak muhafaza edilebilmesi ve bu mekândan kamu adına gelir sağlanabilmesi için iskelenin ticari/sosyal tesis amacıyla kullanılabilmesi ve kiraya verilebilmesi yönünde gerekli iznin verilmesini, yani fonksiyon değişikliği talep etme cesaretini gösterdi.

Yine Mimarlar Odası olarak, verilen mücadelelerin yanı sıra gerçekte ağır cezalık suç teşkil eden ve düzeltilmesi için süre verilerek adeta tescillenen, “Birinci grup korunması gereken taşınmaz kültür varlığı olan Moda Vapur İskelesi’nin tescilli projesine aykırı uygulamalarla fonksiyon ve görüntü olarak özelliklerinin tamamen yok edilmesi” nedeniyle ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunduk.

Evet, bugüne kadar hassasiyetle takip ettiğimiz tarihi Moda iskelemiz Mimarlar Odası’nın çağrılı olmadığı bir törenle, duyumlarımıza göre vapur ve deniz taksi iskelesi, kütüphane ve kafe fonksiyonlarıyla yeniden açılıyor.

Mimarlar Odası olarak bugüne kadar olduğu gibi konuyu dikkatle ve hassasiyetle takip edeceğimizi, tescilli, koruma grubu I olarak belirlenmiş, 105 yıllık geçmişe sahip Moda vapur iskelemize sahip çıkmaya devam edeceğimizi kamuoyuna saygıyla duyururuz.

TMMOB Mimarlar Odası
İstanbul Büyükkent Şubesi
Anadolu 1. Büyükkent Bölge Temsilciliği