Meşru Olmayan ‘Anayasa Referandumu’ İptal Edilmelidir!

16 Nisan’da, serbest ve adil bir tartışma zemininin olmadığı “Olağanüstü Hal Rejimi” ve baskı koşullarında yapılan halkoylamasında toplumun en az yarısının demokratik parlamenter sistemi ortadan kaldıran, halkın egemenlik hakkını bir kişiye emanet eden otokratik bir sisteme “hayır” dediği anlaşılmaktadır.

Referandum sürecinde “evet” kampanyası için devletin bütün olanakları seferber edilirken; “hayır” kampanyası yürütenler baskı ve tehditlere maruz kalmış,  görevlerinden uzaklaştırılmış, gözaltına alınmış, hatta suçlu ilan edilmişlerdir. Bu eşitsizlik ve adaletsizlik ortamında toplumsal uzlaşma sağlanmasının mümkün olmayacağı ortaya çıkan sonuçtan da anlaşılmaktadır.

Türkiye’de demokratik parlamenter rejimi savunan ve her türlü baskı ve tehdidi göğüsleyerek “otokratik bir yönetim anlayışına ve tek kişinin hükümranlığına” karşı çıkan geniş kitlelere rağmen getirilmek istenen anayasa değişikliği toplumsal bir uzlaşma metni sayılamaz ve meşru değildir.

Oylamanın yapıldığı koşulların olumsuzluklarının yanı sıra halkın iradesinin tecelli etmesi beklenen sandıktan çıkan sonuca müdahale edilerek anayasa değişikliği halkoylaması da tartışmalı, hileli ve şaibeli hale gelmiştir.

Seçimlerin yargı güvencesinde yapılacağına ve bunun sağlanmasından da Yüksek Seçim Kurulu’nun sorumlu olduğuna dair Anayasa hükmü YSK’nın Kanuna açıkça aykırı kararı ile ihlal edilmiş, yargı güvencesinde olmayan oylama sonuçlarının güvenilirliği kalmamıştır. Bu koşullarda hukukun üstün olduğu demokratik bir devlet düzeninden söz edilmesi mümkün değildir.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) tarafından oluşturulan Sınırlı Referandum Gözlem Heyeti’nin “YSK’nın mühürsüz pusulalar hakkındaki kararının önemli bir güvenceyi ortadan kaldırdığı ve kanunla çelişkili olduğu, Seçim Kurulu’nun çalışmalarının şeffaf olmadığı” tespitleri sonuçların uluslararası zeminde de sorgulanmasına yol açmıştır.

Hukukun üstünlüğüne dayalı demokratik düzenin yeniden tesisi için; hile ve desisenin karıştığı referandum sonuçlarının iptal edilerek yanlıştan dönülmesi, toplumun onaylamadığı anayasa değişikliğinden vazgeçilmesi gerektiğini değerli kamuoyunun bilgisine sunuyoruz.

TMMOB MİMARLAR ODASI