Gezi Parkı’nda Ağaçlar Kuru(tulu)yor mu?

Gezi Direnişinin 4 yılına girilirken, Gezi Parkı’nda yer alan ağaçların bakımsızlık sebebiyle kurumaya yüz tutmuş olması, bir süredir kamuoyunun gündemini meşgul etmektedir. Konuya ilişkin birliğimize iletilen “Gezi Parkında Ağaçlar Kuru(tulu)yor mu?” soruları üzerine, teknik heyetimiz tarafından incelenme yapılmış olup, sürece ilişkin atılması gereken adımların neler olduğuna dair detaylı bir çalışma yürütülmüştür.

2013 Haziran’ından bu güne kadar Gezi Parkı içinde, yürüyüş güzergahlarında yapılan sert zemin uygulamaları, çim alan yapımları ve ağaç dikimi dışında herhangi bir iş yapılmamıştır. Bir yılda gökdelen dikmeye muktedir olanlar, Taksim Meydanı ve Gezi Parkı çevresindeki alanların düzenlenmesini 4 yıldır tamamlayamamışlardır!

Park içinde her yıl artan kuru ağaç sayısı, bu yıl 86’ya ulaşmıştır. Park içi yürüyüş yollarının etrafındaki ağaçlarda yoğun olarak görülen kurumalar, periyodik bakım, sulama, gübreleme, budama, zararlılarla mücadele eksiklikleri ile beraber, sert zemin uygulamalarının yol açtığı toprak sıkışmasından da kaynaklanmaktadır. Kuruyan/kurumasına göz yumulan ağaçların, parkta tahribat yaratmadan sökülerek yerlerine aynı yaş, boy, çap, kutur ve türde ağaçların, usulüne uygun olarak dikilmesi gerekmektedir.

Park ve yeşil alanların bakım ve koruma çalışmalarında, ağaç ve bitkilerin görünen toprak üstü aksamı kadar, toprak altı aksamının da korunmasına ihtiyaç vardır. Bu nedenle dünyadaki örneklerinde görüleceği üzere, sıkışma etkisi yaratan zemin kaplama malzemeleri yerine beton kullanılmayan, hafif kaplama malzemeleri ile park içi yürüme yolları değiştirilmelidir. Böylece kuruyanların yerine dikilecek ağaçlar ile henüz canlı olan ağaçlar ve diğer bitkiler korunmuş olacaktır.

Gezi Parkı’nda yapılmasını istediğimiz yukarıdaki işlemlerin mali yükü, gereksiz yere betonlaştırarak ve sonrada beton görüntüsünü kırmak için yapılan, yüksek maliyetli dikey bahçelere ayırılan kamu kaynaklarının yanında çok düşük kalacaktır.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 27. Maddesine göre; Taksim Gezi Parkı’nın bakım ve onarım işleri, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin sorumluluğundadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesinin, parkın bakımlarını fen ve teknik kurallara uygun olarak, zamanında ve rutin olarak yapması gerekmektedir.

İstanbul genelinde kişi başına düşen aktif yeşil alan oranı 3,66 m2 ‘ye kadar gerilerken, Beyoğlu ilçesinde kişi başına düşen yeşil alan miktarının 1,3 m2 ile kentin ortalamasının da altında kaldığı bu dönemde, İstanbul 1. İdare Mahkemesi’ne sunulan bilirkişi raporunda “Cumhuriyet döneminin korunmaya değer mirası” olarak nitelendirilen Gezi Parkı’nın bakımı konusunda ilgililerin daha hassas davranması gerekmektedir.

Unutulmamalıdır ki; Gezi Parkı’nın 2013 yılında iş makinalarıyla yok edilmek istenmesine karşı ortaya çıkan tepki, tüm Türkiye’ye yayılan bir isyan dalgasına dönüşmüş ve bunun sonucunda parkın yıkımı durdurulmuştur. Bugün ise Gezi Parkı, yetkililer tarafından bilerek ve isteyerek bakımsız bırakılarak yok edilmeye çalışılmaktadır. TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu olarak, Gezi Parkı’nda yer alan ağaçların göz göre göre kurutulup yok edilmesine seyirci kalmayacağımızı, parkın bakımı ve korumasının yapılması için gerekli bütün adımların atılması noktasında üzerimize düşen sorumluluğu yerine getireceğimizi kamuoyunun bilgisine sunarız.

TMMOB İstanbul İl Koordinasyon Kurulu