Mimarlık ve Eğitim Kurultayları, 2001 yılından başlayarak her iki yılda bir düzenlenmiş ve kazanımları mimarlık gündemine taşınmıştır. Kurultaylarda meslek; mimarlık okulları, eğitim süreci, mezuniyet, meslek pratiği ve sürekli mesleki gelişim yönleriyle ele alınmıştır. Mimarlık meslek alanında eğitiminden uygulamaya etkin olan tüm bileşenler sürece dâhil edilerek; mimarlık eğitiminin ve mimarlığın sorunlarına meslek ortamı ve üniversiteler arasında işbirliği sağlanarak çözüm aranmıştır.

Meslek seçimiyle başlayan süreçte öğrenci profilinin değerlendirilmesi ve geleceğin mimarlarının meslek odasının yürüttüğü çalışmalar, ulusal ve uluslararası meslek ortamı ve gelişmeleri hakkında bilgilendirilmesi önemsenmiştir. Uygulama alanında yapı üretim surecinin tüm bileşenlerini kapsayan bir anlayışla nitelikli, sağlıklı ve güvenli yapılı çevre oluşturulması ve ilgili düzenlemelerin tamamlanması; meslek mensuplarının yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi kurultayların ana gündem maddelerinden olmuştur.

Mimarlık ve Eğitim Kurultayları kapsamında Türkiye’deki meslek eğitiminin altyapı ve kredilendirme sistemi farklılıklarına bağlı olarak değişen yeterliliklerde verilmesinin önüne geçilmesini hedefleyen ulusal bir akreditasyon sistemi MİAK (Mimarlık Akreditasyon Kurulu)  kurulmuştur. Mesleki yeterliliklerin belirlenmesi ve karşılıklı tanınması, mimar unvanı ve mimarlık mesleğini yapma yetkisi kazanılmasının biçimi, koşulları ve yetkili kurullarının tanımlanabilmesi için gerekli olan yasal zeminin oluşturulması sürecinde görev alacak olan MİMEKK (Mimarlık Mesleğe Kabul Kurulu) çalışmalarına başlamıştır. Meslek mensuplarının meslek yaşamları boyunca yürütülen eğitim ve etkinliler yoluyla gelişimleri hedeflenmiş ve SMGM (Sürekli Mesleki Gelişim Merkezi) hayata geçirilmiştir. Yapılı çevrenin sağlıklı ve kamu yararını gözeten politikalar çerçevesinde üretilmesi, tarihsel, kültürel ve doğal değerlerin korunması, kent ve planlama politikalarının kamu yararına geliştirilmesi;  nitelikli mesleki hizmetlerin kamusal politikaların her düzeyinde yer alması için Türkiye Mimarlık Politikası hazırlanmış ve kamuoyuna sunulmuştur. Mimarlık eğitiminin kamu ve toplum yararı anlayışı çerçevesinde; özerk, özgürlükçü ve bağımsız üniversitelerde bilimsel ilkelere bağlı olarak yürütülmesi; ulusal ve uluslararası ölçekte eğitim kurumlarının özgün yapılarının korunarak geliştirilmesi, asgari ölçütlerinin karşılanması ve geliştirilebilmesi amacıyla “Türkiye Mimarlık Eğitimi Politikası” hazırlanmış ve kamuoyuna sunulmuştur.

Mimarlar Odası, üyesi olduğu Uluslararası Mimarlar Birliği (UIA), Avrupa Mimarlar Konseyi (ACE) gibi uluslararası meslek kuruluşlarında mimarlık eğitimi alanındaki çalışmalara aktif katılım sağlamaktadır. Bu kapsamda üretilen belge ve birikimler; Mimarlık Eğitimi Şartı, Mimarlık Eğitiminin Asgari Süresi, Etik Kurallar, Mesleki Yeterliklerin Karşılıklı Tanınması, Mimarlar Direktifi ve Yeterlikler Direktifi gibi düzenlemelerin mimarlık eğitimi ve mesleki uygulama alanında etkileri Kurultaylar kapsamında  tartışmaya açılmıştır.

Yirmi yılı aşkın deneyim ve birikimi ile son olarak 2021 yılında “Mimarlık Eğitiminde ve Pratiğinde Değişim / Dayanışma” teması ile on birincisi düzenlenen Kurultayda; mimarlık eğitiminde ve pratiğinde güncel gelişmeler, uzaktan eğitim ve altyapı sorunları ile mimarlık ve eğitimde kurumlar arası ilişkiler tartışılmıştır.

Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yılı nedeniyle; Cumhuriyetin bağımsız, eşitlikçi ve özgürlükçü değerleri, bilim, kültür, sanat ve kentleşmeyle birlikte eğitim alanındaki birikim ve kazanımlarının güncel durumunun ele alınarak içinde bulunduğu durumun tespit edilmesi öncelikli hedeftir.

Bu bağlamda, meslek örgütümüzle eğitim kurumlarımızın ortak çalışma ortamında buluşmasını sağlama amacıyla ger­çekleştirilen Mimarlık ve Eğitim Kurultaylarının on ikincisi “Cumhuriyetin İkinci Yüzyılı ve Mimarlık Eğitimi” temasıyla 10-11 Kasım 2023 tarihlerinde İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nün ev sahipliğinde düzenlenecektir.

Kurultayda; Cumhuriyetin 100. yılında mimarlık eğitimi ve ikinci yüzyıla ilişkin öneriler, bilimsel-demokratik ve özerk eğitim ortamının sağlanması, yapı üretim sürecinde mesleki yetki ve sorumluluklar ve yapılı çevre eğitiminin ve kültürünün toplumsallaştırılması, yasal düzenlemeler yoluyla meslek ve eğitim alanında yaşanan değişimler, mimarlık eğitiminde afetlere karşı sağlıklı ve güvenli yapı tasarımı, eğitimde artan bölüm sayısı, kontenjan ve nitelik sorunu, asgari koşulların belirlenmesi, lisans, yüksek lisans ve doktora programlarının içerikleri, lisans eğitimi sonrası meslek içi eğitim programları, mesleğe kabul uygulamasının yasal zemini ve meslek kuruluşuna kayıt kabul koşullarının tartışılması ve değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.

Mimarlık kamuoyunun eleştirilerine açık olması hedeflenen Kurultay çalışmalarında katılımcılığın artırılması, bilgi ve belgelerin mimarlık ortamına düzenli olarak aktarılması benimsenmiştir. Bu doğrultuda, Kurultay süreci ve ilgili belgeler www.mo.org.tr/mekadresinden takip edilebilecektir.

Bu kapsamda, mimarlığın ve mimarlık eğitiminin her yönüyle irdeleneceği, sorunların ele alınarak çözüm önerilerinin aranacağı; mimarlık meslek ortamının yanı sıra tüm ilgili kesimlerin katkılarına açık olarak düzenlenen Kurultay’a katılımınızı bekleriz.

Prof. Dr. Fehmi DOĞAN                                                                                    Eyüp MUHCU
XII. Mimarlık ve Eğitim Kurultayı Başkanı                                          TMMOB Mimarlar Odası  Genel Başkanı