Afet risklerini artıran yatırım ve planlama kararlarına son verilmeli, güvensiz ve denetimsiz maden ocakları kapatılmalıdır

13 Şubat 2024 tarihinde Erzincan İli İliç ilçesinde Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş tarafından işletilen Çöpler Kompleks Maden İşletmesinde toprak kayması yaşanmıştır.  Göçük altında kalan 9 yurttaşımızdan haber alınamamakta, arama kurtarma çalışmaları devam etmektedir.

Antalya’da ise gerçekleşen yoğun yağışların ardından yaşanan sel felaketinde kent merkezi ve yerleşim alanları zarar görmüş, ulaşım kısıtlanırken, bazı ilçelerde eğitime ara verilmiştir. Selde resmi açıklamalara göre 1 yurttaşımız hayatını kaybetmiştir. Bölgede kuvvetli yağışlar nedeniyle su baskını ve sel riski devam etmektedir.

Deprem, fırtına ve aşırı yağış, toprak kayması gibi doğa olaylarının afetlere dönüşmesine kaynaklık eden; yatırım ve planlama kararlarında kamu yararını, çevresel etkileri, denetim ve güvenliği yok sayan anlayış nedeniyle bugüne kadar pek çok yurttaşımız yaşamını kaybetmiştir.

2014 yılında Soma’da yaşanan Cumhuriyet tarihinin en büyük maden faciasının 10. yılında iş cinayetlerine neden olan koşullar ağırlaştırılmış biçimde devam etmektedir. Kamu adına denetim ve gözetim yapılmazken; azami kar ve üretim artırımı baskısıyla işçi sağlığı ve güvenliğine, madencilik faaliyetlerinin çevresel etkilerinin azaltılmasına yönelik önlemler alınmamaktadır.

Erzincan İliç’te yaşanan facianın ardından; Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin Çöpler Kompleks Maden İşletmesinin neden oluğu çevre tahribatı ve toprak kayması tehlikelerine ilişkin uyarı ve raporlarına ve açılan davalara karşın; işletmenin kapasite artışlarıyla ve ek tesislerle genişletilmesine ilişkin Bakanlıkça ÇED Olumlu kararları alındığı yeniden gündeme taşınmıştır.

Çevre, Şehircilik ve iklim Değişikliği Bakanlığı bu süreçte; yatırımların çevresel etkilerini denetlemek, çevreye zararını engellemek yerine; şirketlerin yatırımlarını daha hızlı gerçekleştirmelerine yarayan, ÇED süreci uygulanacak projelerin kapsamını ve incelenecek etki sahasını daraltan düzenlemeler getirmiştir.

Mimarlar Odası olarak; afete dönüşen doğa olaylarında kaybettiğimiz ve iş cinayetlerine kurban edilen bütün emekçilerimizi saygı ile anıyor ailelerine ve toplumumuza başsağlığı diliyoruz. Erzincan’da maden ocağında toprak altında kalan emekçilerin bir an önce kurtarılmalarını ve yaralıların sağlığına kavuşmalarını diliyoruz.

Afet risklerini artıran, rant odaklı çevre karşıtı yatırım ve planlama kararları ivedilikle durdurulmalı; güvensiz ve denetimsiz maden ocakları kapatılmalıdır. Bilimsel ilkeler ve gerçeklerle, kamu ve toplum yararı gözetilerek önlem alınmalı; bilim ve tekniğe aykırı işletme yöntemlerine dair kamu kurumlarının, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, bağımsız denetim kuruluşlarının görüş ve raporları dikkate alınmalıdır.

Bu vesile ile asli sorumluluklarını devrederek iş cinayetlerine neden olan sorumluların bağımsız yargıya ve topluma hesap vermeleri için mücadelemizi sürdüreceğimizi bir kez daha değerli kamuoyumuzla paylaşıyoruz.

TMMOB MİMARLAR ODASI
MERKEZ YÖNETİM KURULU